اوضاع زرتشتیان در زمان شاه عباس صفوی :
(جلوس 996 هـ ق ،فوت 1038هـ ق=1629م)
در باره اوضاع زرتشتیا در زمان این پادشاه مطالب متفاوتی آمده است که هم دال بر پشتیبانی! و هم نمایانگر فشار و تعدی او است که چندین مورد را بر میشمریم:
نوشته اند تا زمان او در سراسر ایران آتشکده های بسیاری برپا بود و البرز و سرزمیهای فارس و خراسان از این آتشکده ها برخوردار بودند و همه جای ایران زرتشتیان می زیستند.عمال او(شاه عباس) بی فرمان و یا به فرمان او آتشکده ها را ویران کردند و زرتشتیان را ناچار کردند که یا از ایران بیرون بروند و یا از دین خود دست بردارند، که هزاران هزار تن از آنان به هند روی آوردند.همچنین گویند شاه عباس همانگونه که جلفا را به ارمنیان و سکونت آنها اختصاص داد ،ده «حسین آباد» را هم که به «گبر آباد» مشهور شده برای سکونت زرتشتیان تعیین کرد ،و روی رودخانه زاینده رود پلی به نام پل گبرها،برای رفت و آمدشان ساخت.
شاه عباس و زرتشتیان کرمان،خیرات شاه عباسی:
نوشته اند به فرمان سردمداران کرمانی قرار بود زرتشتیان کرمان را در محلی به نام «بابا کمال» در نه کیلومتری کرمان به قتل برسانند.شاه عباس خواب میبیند،به کرمان میآید و از این بیداد جلوگیری می نماید. بدین جهت زرتشتیان کرمان هرسال در روز اورمزد و دی ماه خیراتی به نام خیرات شاه عباسی در این محل انجام میدهند.عده ای نیز در مظهر قنات غسان مراسم خیرات را برگزار می نمودند.زرتشتیان در آن موقع به قدری به این مرااسم باور(اعتقاد) داشتند که از بم با الاغ و قاطر می آمدندتا به موقع در مراسم شرکت نمایند.
اوضاع زرتشتیان این زمان از لا به لای یک نامه:
از متن نامه ای که در روز خور و ماه آبان 847 نوشته شده و از ایران به هند فرستاده شده بر می آید که زرتشتیان در آن دوران نیز به گواهی متن زیر به سختی میگزراندند:«....در روزگاری که گزشته است ،از کیومرس تا امروز هیچ روزگار سختتر و دشوارتر از این هزاره سرهیشم نبوده است و نه از دور ضحاک تازی و نه افراسیاب و نه تور جادو و نه اسکندر یونانی که دادار اورمزد می گوید که این کسان گراه گناهترند و از این هزاره سر که اورمزد گفته است که سال 847 سال که گذشته است پیشترین روزگار بتر نبوده است...» تاریخ نامه به حدود سالهای 884 هـ و 1480 م میرسد که زمان حکومت امرای آق قویونلو است که بدست صفویه منقرض شدند.در نامه دیگری هم که زرتشتیان یزد در20اَردیبهشت1019یزدگردی(برابر1650م=1061هـ) توسط مسافری به نام شهریار «صندل» به هند فرستاده شد:
«در سال 997 یردگردی در زمان شاه جنت مقام شاه عباس ،آنقدر آزار و جفا و زیان به دستوران ایران رسید که شرح آن به قلم و زبان بیان نمیتوان کرد.و کار به جایی رسید که دو نفر از مایان ضایع و کشته شدند و از جهت طلب کتابهای دینی چند و چند نسخه که از جاماسب نامه بود گرفتند و باز طلب جوی زیادتی میکردند و نبود.و این آزار ها و جفا ها به ما رسید.»
به قول یک جهانگرد اروپایی که در آن زمان در ایران بوده 21 جلد کتاب زرتشتیان تحویل خزانه شاهنشاه می شود. و طلب«جاماسب نامه» از این جهت بود که بر نادانستنیها آگاهی پیدا نماید(1).
استاد بهروز در مورد ستم وارده به زرتشتیان در زمان شاه عباس مینویسد:«ترویج این افکار (اندیشه های حکمت مشرقی و پهلوی) در هند با آن که هزار سال از خاموشی آن می گذشت باعث تشویش شاه عباس بزرگ گردید و او عده زیادی از صاحب دلان ایرانی و زرتشتیان را به عنوان بی دینی کشت و به روایتی در زمان شاه سلطان حسین صفوی 20 هزار نفر زرتشتی در یک شب قتل عام شدند و لی بقیه در دین و رسوم نیاکان خود استوار ماندند.»
این نکته قابل تامل است: مانکجی(3) در سفرش به ایران در سال 1228 درِ مهر قدیمی کرمان را بازسازی کرد که سنگ بنای قدیمی آن چنین بود«در زمان شاه عباس دوم صفوی(1014برابر 1054هـ=1024خ) وسیله دستور رستم پوربندار پور مهرگان در محله شهر کرمان ساخته شد.»
از دیگر ستمهایی که تا آنروز و تا زمان ناصرالدین شاه قاجار بر زرتشتیان وارد بود ،دادن جزیه به دولت مردان بود و آنهم به حکم مسلمان نبودنشان که این مسئله در زمان ناصرالدین شاه توسط بزرگان زرتشتی در هند حل شد و مقرر گردید که دیگر زرتشتیان جزیه ندهند.
--------------------------------
1- جاماسب وزیر خردمند گشتاسب شاه بوده که از روی ستارگان پیشگویی میکرده است شرح پیشگویی های وی در کتاب جاماسب نامه آمده است.
2- خوانندگان گرامی میتوانند برای آگاهی بیشتر به بی لیاقتی و شهوترانی شاه سلطان حسین و خرابکاری های ننگ آمیز پادشاهان صفوی به کتاب رستم التواریخ و سیاست در زمان صفویان رجوع کنند.(البته بدون سانسور)
3- یکی از چهر نفر بزرگان جماعت زرتشتیان بمبئی بود.
posted by شارمین مهرآذر @ 11:13 AM,
0 Comments:
other points
بخشهای وبلاگ
John lives in Toronto and is a freelance illustrator and a designer/animator for CHUM Television. He writes about , design, and visual culture under the pseudonym Robot Johnny
مهمترین لینکها و سایتها
Claire Robertson is an illustrator and toy from Melbourne, Australia. While her illustration clients have included The New York Public Library, Scholastic and Cambridge University Press, it’s her blog Loobylu.com that brings her the most joy and which has attracted the most attention with rave reviews in the Wall Street Journal, WIRED Magazine and The Guardian.
About This Blog
Contact Us
This is an open source template, which means that you are free to use it in any way you want to without any obligations. If you decide to use this template, I kindly ask you to leave the "Design by Andreas Viklund" link in the footer. I am also interested in seeing how my templates are used, so feel free to send me an e-mail with a link to your page. If you want more templates to choose from, check out the sites in the "Favorite links" menu to the right!
به ایران بیاندیش آزادی در دستان ماست
