سروش :
ایزد نگهبان و پاسبان و بیدار و نام روز هفدهم از گاهنمای اوستائی و زرتشتی است.سروش در اوستا سرَئوشَ ،به معنی اطاعت و فرمانبرداری است.سروش از واژه «سرو» درچم شنیدن است که در اوستا بسیار آدمه است،واژه سرود و سرائیدن نیز به یادآور معنی اصلی سروش میباشد.
حرف «اَ» از ادات نفی است جلو سروش آمده و اَسرئوشَ یعنی نافرمانی و تمرد از احکام ایزدی است.سروش یکی از مهمترین ایزدان آیین مزدیسنا است.از جهت مفام و رتبه با مهر برابر است و حتا گاهی جز امشاسپندان شمرده میشود:گاهی به جای سپنتا مینو ،برای تکمیل عدد مقدس سروش را آخرین امشاسپند قرار داده اند.در ادبیات متاخر مزدیسنا ، سروش از ایزدانی است که در روز قیامت برای حساب و میزان گماشته شده است.از خود گاتها معلوم میشود که که این ایزد در اعمال روز واپسین مدخلیتی است.غالبا در اوستا سروش با صفت مقدس و بسا با صفت نیک و پاداش نیک دهنده و پیروز و خوش اندام و دلیر و اسلحه قوی آزنده و اهورایی آمده است.در میان اوصافی که از برای سروش آورده شده به ویژه صفت تَنومَنترَ بسیار قابل دقت استکه در پهلوی به تن فرمان ترجمه شده ؛ درچم کسی است که سراسر وجودش فرمانبرداری است.منتر به مفنی کلام ایزدی است و ترکیب این واژه با تَنو(تن) یک صفت بسیار برازنده برای سروش تشکیل داده است.در اوستا میخوانیم او در میان آفریده های مزدا نخستین کسی است که زبان به ستایش خداوند و نیایش امشاسپندان گشود.نخستین کسی است که مراسم مذهبی بجای آورد و پنج گاتهای زرتشت را بسرود.
در ادبیات مزدسنا سروش پیک ایزدی و حامل وحی خوانده شده است و در کتب فارسی او را باجبرئیل سامی یکی خوانده اند کهاز جهت اقتباس ادیان تازیان از ادیان پارسی این نکته جالب توجه است البته ادیان سامی نه تنها در این مورد بلکه در موارد دیگر همانند پل چینویت و...هم اقتباساتی داشته اند و حال آنکه میگویند دینشان کامل است و جدید جای بسی شگفتی دارد!
درباره اینکه سروش پیام آور است گفته اند مناسبتر است ایزد نیریوسنگهه به جبرئیل و حامی وحی ترجه شود.ولی سروش را پیک خدائی دانستن از این جهت است که گفتار آسمانی و رحمانی در وجود او حلول کرده و او به هرجایی که روی آورد آیین ایزدی و حکم اطاعت کردن از آن با او همراه است.غالبا در اوستا سروش ،مهر و رشن یکجا نامیده شده اند.سروش همیشه بیدار است و هرگز به خواب نمیرود و آفریده های مزدا را پاسبانی میکند.کلیه جهان مادی را پس از فرورفتن خورشید باسلاح آخته خویش نگهبان است.
سروش در اوستا غالبا به ضد دیو و دروغ تعریف شده است که برای محافظت از نوع بشر هر روز و هر شب سه بار به دور زمین میگردد.در میان دیوهایی که از دشمنان سروش به شمار می آیند از چند تن آنان به ویژه نام برده شده است که از آن جمله اند دوی کَندَ(دیو مستی) که از سروش خواسته شده آن را براندازد.ودیگری دیو اَئِشمَ که دوی خشم است.البته حربه سروش جنگ افزار نیست بلکه نماز و دعا و کلام ایزدی است.مرغ شب زنده دار خروس از سوی سروش فرشته شب زند دار گماشته شده است که با بانگ بامدادی خود مردم را از پی شتایش خداوند بخواند.
ابوریحان در شب زنده داری سروش و گماشته او خروس نوشته که در هرشب سه بار برخاسته پریها را رانده جادوان را بر میاندازد و از برخاستن خویش شب را میدرخشاند،جو هوا را خنک میسازد.در بهمن یشت به سروش مقام پیک ایزدی داده شده استو چندین بار با نیریوسنگهه یکجا نامیده شده است.در مینو خرد،اقامتگاه سروش اَرِزِهه(کشور غربی)و پس از آن سَوَهه (کشور شرقی)و در همه جای جهان میباشد.سروش در گاتا با صفت مَزیشت درچم بزرگتر آمده است.در بخش نیایشها ،نیایشهایی به نام سروش یشت سر شب و سروش یشت هادخت داریم.
در سیروزه کوچک و بزرگ سروش با صفات تیز و تند و رونده ، نیرومند و فرمانبردار ،ودارای اسلخه نیرومند،پیروز گر در گیتی در شرق و غرب ، پاک و رَدِ اشویی ستوده شده است.
-----------------------------------
فردوسی بزرگ و شاهنامه
posted by شارمین مهرآذر @ 9:51 PM,
0 Comments:
other points
بخشهای وبلاگ
John lives in Toronto and is a freelance illustrator and a designer/animator for CHUM Television. He writes about , design, and visual culture under the pseudonym Robot Johnny
مهمترین لینکها و سایتها
Claire Robertson is an illustrator and toy from Melbourne, Australia. While her illustration clients have included The New York Public Library, Scholastic and Cambridge University Press, it’s her blog Loobylu.com that brings her the most joy and which has attracted the most attention with rave reviews in the Wall Street Journal, WIRED Magazine and The Guardian.
About This Blog
Contact Us
This is an open source template, which means that you are free to use it in any way you want to without any obligations. If you decide to use this template, I kindly ask you to leave the "Design by Andreas Viklund" link in the footer. I am also interested in seeing how my templates are used, so feel free to send me an e-mail with a link to your page. If you want more templates to choose from, check out the sites in the "Favorite links" menu to the right!
به ایران بیاندیش آزادی در دستان ماست
