تهاجم تازیان و حوادث پس از آن
بسیاری از تاریخ نویسان و پژوهندگان در باره علت سقوط ساسانیان و کیفیت زندگی تازیان در آن روزگار مینویسند که : تازیان هنوز از تمدن و فرهنگ و اخلاق انسانی بویی نبرده بودند.
زبان تازی در کام فرمانروایان صحرا از ریگ های تفته بیابان هم خشک تر و بی حاصل تر بود در سراسر بیابانهای فراخ و بی پایان ، اگر نغمه ای میافکند سرود جنگ و غارت بود و نوای راهزنی و آدم کشی.
در آن روزگار تازیان در زیر چادرهای مونین و در میان صحرای خشک ، فقط میتوانستند برای سد جوع به شکار درندگان وحشی که در کویر زندگی میکردند بپردازند ، و با شیر شتر رفع عطش نمایند.
زشیر شتر خوردن سوسمار ......عرب را به جایی رسید است کار
که تاج کیانی کند آرزو .....تفو برتو ای چرخ گردون تفو
ولی در ایران آن عصر ، شهرت و آوارزه دانشمندان و دلیرمردان ( بزرگمهر ، انوشیروان، بهرام چوبین و...) در دنیای متمدن آن روزگار ، زبان زد دربارها و مردمان دیگر کشورها بود. به طور کلی زیان تیره ایرانی ، زبان شعر و ادب ، زبان ذوق و خرد و فرهنگ دوهزار ساله بود. زبان تیره ای بود که از دانش و خرد به قدر کفایت بهرهمند بودند:
تو به صد نغمه ، زبان بودی و دلها همه گوش
چه شنفتی که زبان بستی و خاموش شدی
غالب پژوهندگان وقتی به مرز برخورد عرب و ایرانی میرسند ناگزیر از تاریخ میپرسند که آنهمه تمدن و فرهنگ و بزرگی چه شد ؟که به محض حضور پا برهنگان تازی ، وهمنشینی با تازه مسلمانها آنچنان در تنگنا و مغاک فرو افتادند که همه درخشندگی های اجتماعی و فرهنگیشان تبدیل به سیاهی و مناهی شد!
آنچه از آثار تاریخی برمیآد آنکه : ایرانی متمدن ، شهرنشین و صاحب فرهنگ ، نرم گوی و صلح جو در مقابل زبان خشک و تلخ تازی ها ، سختی و خشنونت بیابانگردها و طی دسیسه های عوامل درونی (سلمان و مرزداران و عده زیادی از موبدان) دچار یک دگرگونی اجتماعی و متقابلا فرهنگی شد که اجبارا به آن تن در داد.
سران عرب واقف شدند که تمدن و فرهنگ و زبان استوار پارسی به آنان مجال نخواهد دا تا در ایران پای بگیرند و زبان ناقص خود را به ایرانیان تحمیل کنند در نتیجه درصدد برآمدند تا با همه قدرت مخرب خود زبان و فرهنگ و سیستم اجتماعی ایرانیان را تضعیف نمایند.به همین جهت در هر شهری که وارد میشدند و به خط و زبان و نسکس که برمیخوردند به سختی با آن به مخالفت برمیخاستند.
چنانکه وقتی "قتیبه ابن مسلم" سردار عرب به خوارزم رسید و و آن درخشندگی زبان غنائی خوارزمیان رادید دستور داد تا هرکس را که به زبان و خط خوارزمی مینویسد و از تاریخ و علوم آگاهی دارد بدون ملاحظه از دم تیغ بگزرانند.با وجود همه فشار ها و سختگیریها مردم خوارزم در مقابل تازیان ایستادند و دست از خط و کتابت خویش برنداشتند.
مردم بخارا که ظاهرا به زور شمشیر مسلمان شده بودند ، و در امور جاری از تابع حکام تازی بودند اما قرآن و نماز را به پارسی میخواندند که سخت خشم عربها را بر می انگیخت.
زمانیکه سعد ابن وقاص سردار عرب بر مدائن پایتخت ساسانی ها تسلط پیدا کرد در انجا به کتابخانه های بزرگی برخورد نمود که در آن ده ها هزار نسک (کتاب) به زبانهای مختلف فهرست بندی شده بود هنگامیکه این وقاص با آنها برخورد کرد نامه ای به مولایش عمر فرستاد که با این همه نسک چه کند عمر ابن خطاب در پاسخ وی نوشت : که نسکهارا به آب بیافکن و یا در آتش بسوزان ، زیرا خداوند برا ما قرآن را فرستاده که برای هدایت و راهنمایی مسلمانان کافیست. سردار عرب که در تمام عمرش ، جز نهب و غارت و کشتار کار دیگری را نمیشناخت و طبیعتا اهل علم و ادب نیز هم نبود ، نه سواد داشت و نه کتاب را چیز مفیدی میدانست دستور داد تا با پیروی از دستور مولایش تمام نسکها را به آب بیافکنند و یا در آتش بسوزانند.بدینگونه بود که زبان تازی با پیام تازه برادری و برابری و نشان دادن راه بهشت به ایرانیان به جامعه متحیر و درعین حال از هم پاشید ایران رخ نمود ، و هر باور و نگر مخالفی را با شمشیر آخته به دوزخ و آتش جهنم حواله نمود.بدین طریق زبان خسروان و موبدان و اندرزگویان بتدریج درتنگنای خاموشی فرو رفت ، ولی تازیان با آنهمه خشونت هرگز نتوانستند درخشندگی و جلادت زبان پارسی را از بین ببرند.
ادامه این جستار پس از نوشتاری در مورد جشن سده پیگیری میشود.
posted by شارمین مهرآذر @ 7:16 AM,
0 Comments:
other points
بخشهای وبلاگ
John lives in Toronto and is a freelance illustrator and a designer/animator for CHUM Television. He writes about , design, and visual culture under the pseudonym Robot Johnny
مهمترین لینکها و سایتها
Claire Robertson is an illustrator and toy from Melbourne, Australia. While her illustration clients have included The New York Public Library, Scholastic and Cambridge University Press, it’s her blog Loobylu.com that brings her the most joy and which has attracted the most attention with rave reviews in the Wall Street Journal, WIRED Magazine and The Guardian.
About This Blog
Contact Us
This is an open source template, which means that you are free to use it in any way you want to without any obligations. If you decide to use this template, I kindly ask you to leave the "Design by Andreas Viklund" link in the footer. I am also interested in seeing how my templates are used, so feel free to send me an e-mail with a link to your page. If you want more templates to choose from, check out the sites in the "Favorite links" menu to the right!
به ایران بیاندیش آزادی در دستان ماست
